Her yazılımcının kod yazarken kullandığı kod editörü farklıdır. Tıpkı her yiğidin yoğurt yiyişinin farklı olduğu gibi. Kimi yazılımcısı basit ara yüzü için kimisi de çoklu tema seçeneği için farklı farklı kod editörü kullanır. Ancak bazı kod editörleri vardır ki farklı farklı yazılımcılar kullansa da oldukça popülerlerdir. Programlamaya yeni başlamış insanlar için özellikle yazdığı editör oldukça önemlidir. Kodu yazarken aslında kullandığınız işletim sisteminin bir önemi yoktur fakat kullanacağınız editörün önemi vardır. Kullandığınız editör kolay kullanıma yatkın olmalı ve işi olduğu gibi yapmalıdır. Biz de bugün sizin için herkesin kullandığı popüler kod editörlerini inceledik. Eğer bu işler ile içli dışlı iseniz listeyi okumaya başladığınızda “İşte ben bunu kullanıyorum“ diyebilirsiniz. Çok fazla uzatmadan bu editörlerin neler olduğuna geçelim. Kod yazma editörü hakkında bilgiler paylaşalım.
SUBLIME TEXT
Kod yazma editörü içerisinde ilk sırayı Sublime Text alıyor. İlk olarak bunu yazmamın sebebi şimdi farklı bir editör kullansam bile lise yıllarımda yazılıma ilk başladığımda Sublime Text ile başlamıştım. HTML,CSS,JS ve PHP dersleri alıyordum ve yazmam gereken kodları Sublime Text’de yazıyordum. Sublime Text’in özellikleri aşağıdaki gibiydi;
- Dikkat dağıtmayan yazım modu
- Kullanışlı ve şık ara yüzü
- Bölünebilir düzenleme özelliği
- Hızlı kısayol ve arama modu
Buna ben de dahil eğer meslek lisesinde programlama ile alakalı bir dal okuduysanız (ör: web tasarım programcılığı) Sublime Text ile çok uğraşmışsınızdır.
VISUAL STUDIO CODE
Yaklaşık olarak tam on üç yıl önce Microsoft tarafından piyasaya sürülmüş ve yazılım sektöründe bulunan geliştirici ve tasarımcılar tarafından oldukça beğeni toplamış olup günümüzde de git gide popülerliğini arttıran bir editördür. Yine biraz kendimden örnek verecek olursam Sublime Text’den sonra geçiş yaptığım ve güncel olarak kodlamaları yaptığım editördür kendileri. Güncel ve interaktif geri dönüşleri değerlendiren bir editör olması sebebiyle kullanan geliştiriciler son derece memnun kalıyor.
- Hata Ayıklama
- Gömülü GİT kontrolü
- Akıllı kod tamamlama
- Söz dizimi vurgulama
- Kişiselleştirilebilme
- Dillere uygun çok sayıda entegrasyon
özelliklerinin yanında güncel teknolojilere çabucak adapte olabilen bir teknolojiye sahiptir. Yapılan araştırmalar sonucunda Python geliştiricilerinin en çok kullandığı kod editörü olarak karşımıza çıkıyor. Kendi terminaline sahip olması da yine kullanıcıların seçme sebeplerden birisi olarak gözüküyor.
ATOM
Ben denemek için bir iki projemi Atom üzerinden yazdım ancak alıştığım editörden sonra projeyi yazmak oldukça zor geldi. Ama yine de çevremde ve bu piyasada Atom’u kullanan kişi sayısı oldukça fazla. Javascript tabanlı bir uygulama olup yine VSC gibi gömülü GİT kontrolüne sahip açık kaynaklı editördür. Ben ne kadar kullanmasam bile Atom geliştiricileri Atom için “21.yy için hacklenebilir” metin editörü olarak bahsederler ve bu slogan benim çok hoşuma gidiyor. Biraz araştırınca kullanılan bu sloganın sebebi aslında henüz mevcut olmayan bir şeyi CSS aracılığı ile editöre ekleyebilme özelliğine sahip olmamız olduğunu öğrenmiştim.
NOTEPAD++
Notepad++ , Windows içerisinde gömülü gelen Notepad yazılımının yerine kullanılmak üzere C++ ile tasarlanmış açık kaynak kodlu kod editörüdür. Açık kaynaklı olduğu için üzerine bir şeyler ekleyebilecek projedir. Birçok programcının IDE’lerinin yüklenmesini beklemek zorunda kalmadan kodu hızlı bir şekilde görmek ve FTP istemcilerinden bir kerelik snippet’leri yapıştırmak zorunda kaldığında yalnızca açmak için indirdiği ücretsiz bir metin editörüdür.
Programcılık piyasasında hala kullanılmaya devam ediyor ve yine programcılıkta bahsettiğim editörler arasında yaşça en büyük olma unvanına sahip editördür.
Bu kadar editörden bahsetmişken işi biraz daha geniş yelpazeye yayayım ve IDE’ler hakkında da bilgi vereyim bence.
IDE , İngilizcesi Integrated Development Environment yani Türkçesi Tümleşik Geliştirme Ortamı anlamına gelen kısaltmadır. IDE tıpkı bir sınava hazırlanırken ki yardımcı kaynak test kitapları gibidir. Bir proje yapıyorsunuz ve yardımcı kaynağa ihtiyacınız var bu kaynak bir IDE’dir ve IDE ile yazılım geliştirmek bir çok yazılımcıya ve bilgisayar ortamında destek sağlamaktadır.
IDE’ler yukarıda bahsettiğim metin editörlerinden farklı yapıda yazılımlar ve projelerdir.
Metin / Kod Editörleri, bilgisayarınızda bulunan not defterlerinin daha komplike ve gelişmiş halleri olarak ve programlama dillerine entegre edilmiş olarak düşünebilirisiniz.
IDE ise işlevsel uygulamalar geliştirebilmeniz için derleyici (compiler) ve bir hata ayıklayıcı (debug) olması lazım.
Yukarıda popüler kod editörlerinden bahsetmiştik . Şimdi IDE’lerden bahsetmezsek olmaz. Yine yukarıda dediğiniz gibi ama bu sefer “benim kullandığım IDE bu “ diyebilirsiniz. İşte en çok kullanılan IDE’ler;
ANDROID STUDIO
Android işletim sisteminin yayılması ile Android uygulamalarının sayısı bir hayli arttı . Android üzerinde uygulama geliştiren geliştiricilerin oldukça sık kullandığı bir IDE’dir kendileri. Ben şahsen mobil uygulama üzerine proje yeni yeni geliştirmeye başladığım için daha kullanmadım. Ancak bildiğim bir şey varsa o da Android Studio’nun herkes tarafından oldukça çok kullanılmasıdır. Android Studio çalıştığı zaman cihazınız biraz efor sarf ediyor şimdiden söylemesi sonra çok şaşırmayın . Android Studio başlıca Kotlin , C++ , Java ve XML dillerini desteklemektedir.
Herkes tarafından kullanılmasının en temel sebepleri diğer IDE’lere göre daha az RAM kullanması , Google Bulut Platformu için yerleşik olması ve ücretsiz olması gibi kullanıcı dostu özelliklerden bir bütünü oluşturmasıdır.
Microsoft VISUAL STUDIO
Geldik Visual Studio’ya , projelerimin neredeyse tümünü tasarladığım , derlediğim , hata ayıkladığım ve lise yıllarından beri neredeyse her sürümüne hakim olduğum IDE’ye. Microsoft tarafından geliştiricilerin projelerini tasarladığı bir yazılımlar bütünü olarak da bakabilirsiniz. Benim kullanma sebebim web , masaüstü , oyun ve mobil gibi çok türlü projeleri tek bir IDE’de geliştirmek için kullanılmasıdır. Yine eğer meslek lisesinde okuduysanız ve programlama dersi gördüyseniz visual studio ile tanışmışsınız demektir. Ben şahsen lise ve üniversite de ve proje geliştirirken sık sık kullandım ve kullanmaya devam etmekteyim . Visual Studio’nun ücretli ve ücretsiz sürümleri var Enterprise sürümü ücretli iken Comunity sürümü ücretsiz olarak sunulmaktadır. Tabii ki Visual Studio’nun kullanılma sebepleri sadece bunlarla bitmiyor. Visual Basic , Visual C# , C# , ASP.NET , Javascript , Jscript , XAML , Visual C++ , Visual F++ gibi bir çok programlama dilini içinde barındırması , geniş kütüphaneye sahip , Microsoft Azure.net’e kolay erişim , .Net geliştirme paketlerini içermesi gibi yine kullanıcı dostu ve hayat kurtaran özellikleri içinde barındırması nedeniyle oldukça sık kullanılır.
ECLIPSE
JAVA öğrenmeye karar verdiğim zamanlarda oldukça sık içli dışlı olduğum bir IDE’ydi. Ancak C#’dan sonra syntax yapısı bana çok garip geldiği için yarıda bıraktım ama kullandığım zaman çok keyif almıştım . Eclipse’nin sadece görevi aslında JAVA değil . C , C++ , Python , Perl , PHP , Ruby dillerinin desteği de mevcut. Eclipse’nin standart sürümünde JAVA ve Eklenti Geliştirme araçları birlikte gelir . Eğer yaptığınız projeler için bunlar yeterli değilse raporlama , modelleme, test etme ve grafik ara yüzü oluşturma gibi bir çok sayıda paket de birlikte gelir. Bununla beraber ücretsiz ve açık kaynak olması yine oldukça popüler olması için yeterli bir sebeptir.
XCODE
IDE listemde son olarak XCODE’a yer vermek istedim . Daha önce kullanmadım fakat araştırmalarım doğrultsunda iPad, Mac ve iPhone gibi Apple cihazları için proje geliştirmek için İOS geliştiriciler tarafından oldukça sık kullanıldığını öğrendim . Cocoa Touch ile entegrasyon Apple ortamında geliştirmeyi kolaylaştırıyor ayrıca çok basit işlemler ile Game Center ve Pasbook gibi hizmetleri aktif edebiliyorsunuz. Swift , C , C++ , Objective-C, Java ve AppleScript dillerini içererek bir çok dilde İOS uygulaması geliştirme imkanı sunuyor. Ücretsiz olması ve Apple emulatör barındırması gibi özellikleri dışında Apple LLVM derleyici tarama kodu performans sorunlarını gidermek için tavsiye sunması gibi özellikleri de yine geliştiricilerin tercih etme sebeplerinden birisidir.
Yukarıda kod yazma editörü hakkında bilgiler paylaştık. Uzun bir yazı oldu, hem anılarım, hem tecrübelerimden hem de nesnel bilgileri içeren bir yazı olduğunu düşünüyorum sizin için şu editörü veya şu derleyiciyi seçin diyemem çünkü bir insanı kendinden başkası daha iyi tanıyamaz. Ben inanıyorum ki siz seçeceğiniz IDE veya editörü çoktan seçmişsinizdir ama yine de en iyi acaba bu mu , şu mu diye düşünmek ve kesin karar vermek için bunu araştırdınız . Araştırdınız çünkü yazılımcılar araştırmayı sever. Sohbet tadında olsa da bu konu hakkında bilgi sahibi olmayan bir okuyucu bu cümlelere ulaşana kadar oldukça yeni bilgiler ve fikirler öğrenmiştir bile. Lafı daha fazla uzatmadan yazıma son vermek istiyorum ve sizlere bol mutluluk içeren ve bol kodlu günler dilerim. Umarım kod yazma editörü bilgilerimi beğenmişsinizdir.
-Umutcan Topçuoğlu-
